โดย ชาติชาย ศิริพัฒน์
ต่อจากเมื่อวาน...บทสรุปของการสัมมนา “Road Map เพื่อการพัฒนาการเกษตรและแก้ไขปัญหาความยากจนของเกษตรกรไทยอย่างยั่งยืน : กรณีอนาคตข้าวไทย” เพื่อนำเสนอต่อคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ไม่เพียงจะช่วยแก้ปัญหาชาวนา ยังสามารถแก้ปัญหาเรื้อรังให้กับเกษตรกรไทยได้ทั้งระบบ...ถ้าทำได้จริง
ภาคการเกษตรของไทย ระบบชลประทานมีน้อยนิด เกษตรกร 80% ยังต้องพึ่งพาธรรมชาติ เกษตรกรไม่มีที่ดินเป็นของตนเอง การเข้าถึงแหล่งเงินทุนอัตราดอกเบี้ยสูงกว่าภาคการผลิตอื่นๆ ภาษีนำเข้าปัจจัยการผลิตสูงลิ่ว ต้นทุนทำเกษตรไทยเลยแพง...นี่เป็นเพียงเศษเสี้ยวส่วนเดียวของรากเหง้าปัญหาของการเกษตรไทย
บทสรุปของ Road Map ที่ได้จากการสัมมนา ยังได้มองถึงปัญหาใหญ่ที่คนไทยแลไม่เห็น นั่นคือ...
รัฐบาลและคนในประเทศนี้มองเกษตรกรไทย เป็นเพียงเครื่องมือในการผลิต อาหารเพื่อให้คนในชาติ... เหลือเกินกินส่งออก ป้อนอุตสาหกรรมในประเทศ ทดแทนการนำเข้า สร้างพลังงานทดแทน และเป็นแหล่งรองรับแรงงานว่างงาน
ดังนั้น นโยบายของรัฐและความคาดหวังของสังคมจึงออกมาในลักษณะ ต้องการให้เกษตรกรผลิตสินค้าให้มีคุณภาพ ดีที่สุด และให้ขายในราคาถูกที่สุด โดยไม่คำนึงถึงรายได้ที่เกษตรกรควรจะได้รับ
สิ่งที่ตามมาการจัดสรรงบประมาณให้ภาคเกษตรจึงมีสัดส่วนลดลงมาโดยตลาด นอกจากนั้นบุคคลที่ถูกคัดสรรให้มาเป็นรัฐมนตรีเกษตรฯ มักจะได้คนที่ไม่มีความรู้ ความเข้าใจในปัญหา พื้นฐานของภาคเกษตรไทย ส่วนใหญ่มักจะมาจากนักเศรษฐศาสตร์ นักการเงินการธนาคาร ผู้ประกอบการอุตสาหกรรม ยิ่งทำให้ภาคการเกษตรถูกมองข้ามหัวมากขึ้น และยังส่งผลไปถึงการแต่งตั้งโยกย้ายข้าราชการในกระทรวง ทำให้ได้ข้าราชการไม่มีความรู้ความสามารถตามมาด้วย ยิ่งทำให้แก้ปัญหาและพัฒนาภาคการเกษตรแบบต่อเนื่องยั่งยืนจึงไม่อาจเกิดได้
และสิ่งที่ร้ายที่สุดของมุมมองภาคเกษตรเช่นนี้ ทำให้รัฐบาลมุ่งความสำคัญไปที่สถาบันการเงิน ตลาดเงิน ตลาดทุน ภาคอุตสาหกรรม ภาคการค้า ภาคการท่องเที่ยว มากกว่าภาคการเกษตร
ทั้งๆที่ภาคการเกษตรผลิตสินค้าเพื่อส่งออกนำรายได้ นำเงินตราต่างประเทศเข้าสู่ประเทศปีละมหาศาลมาโดยตลอด ทั้งในรูปวัตถุดิบและผลิตภัณฑ์
แต่ด้วยรัฐบาลและคนในประเทศกลับมองเห็นภาคเกษตรเป็นตัวปัญหา ตัวถ่วงการพัฒนา...มันเลยมีคำถามย้อนกลับ ใครกันแน่เป็นตัวถ่วง ระบบการผลิตของเกษตรกรไม่พัฒนาเพราะใคร
ถ้าภาคเกษตรไม่สำคัญ ทำไมผู้ประกอบธุรกิจเกี่ยวข้องภาคเกษตร ไม่ว่าผู้ค้าปัจจัยการ ผลิต ผู้ส่งออก เจ้าของโรงสี ผู้ส่งออกข้าว เจ้าของลานมันสำปะหลัง ผู้ส่งออกผลิตภัณฑ์มันฯ เจ้าของโรงงานน้ำตาลอ้อย ผู้ส่งออกน้ำตาลทราย บริษัทผู้รับซื้อและส่งออกยางพารา ผักผลไม้สดและแปรรูป...ทำไมกลุ่มคนเหล่านี้ถึงเป็นมหาเศรษฐีลำดับต้นๆของประเทศไทยได้
แล้วทำไมเกษตรกรถึงต้องยากจน เป็นเพราะอะไร ที่พร่ำพรรณนาโวหาร “เกษตรกรคือกระดูกสันหลังของชาติ” ใจจริง สำนึกจริง ปฏิบัติจริงกันแค่ไหน...ถึงเวลาคืนความสุขให้เกษตรกรได้จริงๆแล้วรึยัง
ที่มา : ไทยรัฐ วันที่ 24 ก.ค. 2557